Choroba Gravesa-Basedowa - przyczyny, objawy, diagnostyka

Schorzenie zalicza się do chorób o podłożu autoimmunizacyjnym. Istotą choroby jest produkcja przez organizm człowieka przeciwciał przeciwko receptorowi TSH (TRAb) znajdującemu się na komórkach tarczycy, pobudzających ten narząd do zwiększonej   produkcji hormonów. W efekcie dochodzi do nadczynności tarczycy i jej powiększenia (powstania wola). 

Do rozwoju choroby Gravesa-Basedowa oprócz predyspozycji genetycznych przyczyniają się również takie czynniki jak: palenie tytoniu, estrogeny (choroba 10-krotnie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn), nadmiar jodu w diecie, stres, infekcje bakteryjne i wirusowe, urazy, leki, promieniowanie UV.

Choroba Gravesa-Basedowa jest przyczyną nadczynności tarczycy, w związku z tym w jej przebiegu pojawiają się takie objawy jak:

• spadek masy ciała, który nie jest związany z modyfikacją stylu żywienia czy zwiększeniem aktywności fizycznej,    
• tachykardia, zaburzenia rytmu serca
• drażliwość,
• uczucie niepokoju,
• drżenia mięśniowe,
• osłabienie siły mięśniowej, 
• nadpobudliwość.
• biegunki
• zwiększona potliwość

U chorych obserwuje się także powstanie wola, a w 10-30% przypadkach występuje orbitopatia tarczycowa, czyli zmiany oczne o różnym natężeniu, które mogą mieć charakter wytrzeszczu i bólu gałek ocznych, poszerzenia szpary powiekowej, łzawienia, pieczenie i  zaburzeń widzenia. Rzadko pojawia się także tzw. akropachia tarczycowa, czyli obrzęk palców u dłoni i czasem również stóp. Mimo niezbyt częstego występowania tego symptomu zalicza się go do tych swoistych, czyli charakterystycznych jedynie dla choroby Gravesa-Basedowa.

W przypadku podejrzenia choroby Gravesa-Basedowa  rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym, badaniach laboratoryjnych (w kierunku nadczynność tarczycy) oraz stwierdzeniu objawów (orbitopatia tarczycowa, wole naczyniowe w USG) typowych dla tej choroby tarczycy. Wykonywane są także badania dodatkowe, np. oznaczenie przeciwciał TRAb, USG tarczycy z oceną przepływów, Oznaczenie TRAb, które wykonuje się z krwi, uznawane jest za najbardziej efektywne, ponieważ dodatnie miano tych przeciwciał, przy współistnieniu subklinicznej lub pierwotnej nadczynności tarczycy, potwierdza rozpoznanie choroby Gravesa-Basedowa. 
Rozpoznanie ChGB jest pewne w przypadku stwierdzenia: jawnej lub subklinicznej nadczynności tarczycy oraz stężenia TRAb przekraczającego górną granicę normy/orbitopatii tarczycowej/wola naczyniowego.