Nie tylko nowotwór - o czym mogą świadczyć odchylenia w wynikach morfologii?

Zacznijmy od ważnego, a czasem zupełnie niedocenianego czynniku, jakim jest przygotowanie do wykonania morfologii. Faktem jest, że to badanie laboratoryjne nie wymaga wdrożenia specjalistycznych procedur przygotowawczych. Bywa jednak, że profilaktyczna morfologia zostaje wykonana w warunkach, które nie sprzyjają uzyskaniu miarodajnego wyniku. 

Jednym z takich przypadków jest wykonywanie badania w trakcie przeziębienia. W rezultacie zobaczysz w swoich wynikach zwiększony poziom białych krwinek, który wynika z odpowiedzi organizmu na toczącą się infekcję. To przejściowe, dlatego wykonywanie kontrolnej morfologii w takim czasie mija się z celem.

Innym przykładem jest pobranie krwi do badania w stanie odwodnienia. Na odwodnienie bardziej narażone są np. osoby aktywne fizyczne. W trakcie treningu tracą wraz z potem spore ilości wody, a do tego nie zawsze po zakończeniu aktywności dbają o wyrównanie tych strat. Takie tymczasowe odwodnienie wiąże się m.in. wzrost stężenia hemoglobiny i hematokrytu, który mówi o stosunku objętości krwinek do osocza. 

Odchylenia wyników od norm mogą mieć różne przyczyny. Poniżej znajdziesz listę różnych stanów czy chorób, które powodują zmiany w poszczególnych parametrach morfologii.

• Niedokrwistość (anemia), czyli zbyt niska liczba krwinek czerwonych, może towarzyszyć chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, chorobie von Willebranda, celiakii, reumatoidalnemu zapaleniu stawów. Pojawia się także jako efekt diety ubogiej w żelazo, kwas foliowy czy witaminę B12.  
• Kiedy liczba erytrocytów przypadających na jednostkę objętości krwi jest zbyt duża, mowa o nadkrwistości. Może być efektem wspomnianego już wcześniej  odwodnienia, ale także występować  w przypadku przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), bezdechu sennego, zwężenia tętnicy nerkowej oraz u osób palących tytoń.  
• Niewielkie zwiększenie liczby neutrofili (rodzaj krwinek białych) bywa konsekwencją stresu, urazu, zabiegu operacyjnego, napadu dny moczanowej, rzutu reumatoidalnego zapalenia stawów, a nawet palenia tytoniu.  
• Limfocytoza, czyli podwyższona liczba kolejnego rodzaju krwinek białych, pojawia się m.in. w przebiegu  niektórych infekcji bakteryjnych (np. krztuśca), a także  wirusowych chorób wątroby.  
• Podwyższona liczba monocytów obserwowana jest w przypadku zakażeń bakteryjnych (np. kiły, gruźlicy), zakażeń wirusowych (np. mononukleozy), zakażeń grzybiczych, sarkoidozy, marskości wątroby, nieswoistych chorób jelit czy przy  terapii glikokortykosteroidami.  
• Zbyt duża liczba płytek krwi, czyli nadpłytkowość,  może pojawić się po krwotokach, wśród honorowych dawców krwi, w przypadku niedokrwistości z niedoboru żelaza, u osób cierpiących na chorobę alkoholową oraz w przebiegu niektórych infekcji.

To zupełnie naturalne, że po otrzymaniu swojego wyniku morfologii chcesz jak najszybciej sprawdzić, co oznaczają poszczególne parametry czy występujące odchylenia od norm. Informacje w internecie mają jednak to do siebie, że nie uwzględniają czynników indywidualnych i dane uzyskiwane w ten sposób są dość wybiórcze. Co więcej – mogą spowodować, że zupełnie niepotrzebnie wzbudzą Twój niepokój. Z tego powodu wyniki morfologii należy skonsultować z lekarzem, który dokona ich interpretacji i udzieli Ci rzetelnej informacji.