Czym jest anizocytoza? Jakie są normy?
Morfologia krwi to badanie, którego celem jest ocena jej elementów komórkowych. Jednym z parametrów jest anizocytoza – odkryj, co to jest, jakie ma przyczyny, a także jak ją zdiagnozować. Pozwoli Ci to lepiej zrozumieć wyniki morfologii. Zapraszamy do przeczytania naszego artykułu!
Anizocytoza – co to oznacza?
Co to jest anizocytoza? To współczynnik określający zmienność rozkładu objętości składników krwi. Gdy badane elementy mają różną wielkość (są zbyt duże lub zbyt małe) może to świadczyć o nieprawidłowościach i wskazywać np. na niedokrwistość.
Wyróżniamy anizocytozę krwinek czerwonych (erytrocytów) określaną skrótem RDW i anizocytozę płytek krwi, czyli PDW. Obydwa wskaźniki oznacza się w ramach morfologii krwi. To podstawowe badanie laboratoryjne, które analizuje ilość i jakość erytrocytów (krwinek czerwonych – RGB), leukocytów (krwinek białych – WBC) oraz trombocytów (płytek krwi – PLT) w osoczu. Morfologię przeprowadza się, pobierając krew z żyły łokciowej. Na badanie należy zgłosić się na czczo (ostatni posiłek można spożyć nie później niż 8 godzin przed badaniem). Dodatkowo z uzyskanej próbki krwi można wykonać się rozmaz, który następnie poddawany jest analizie mikroskopowej.
Wskaźnik anizocytozy erytrocytów
Czym jest anizocytoza erytrocytów? To współczynnik oznaczający zmienność rozkładu objętości erytrocytów, czyli czerwonych krwinek. Wynik oznaczenia anizocytozy RDW (ang. Red Blood Cell Distribution Width) podawany jest zazwyczaj według wskaźnika CV (ang. coefficient of variation), choć wyróżniamy także wskaźnik SD (ang. standard deviation). Różnica między nimi dotyczy jednostki, którą wykorzystano do przedstawienia wyniku. W przypadku CV wynik podaje się w procentach, a SD w femtolitrach. Pierwszy wyrażony jest zatem współczynnikiem zmienności, a drugi odchyleniem standardowym. Ze względu na to, że wiele laboratoriów nie oznacza SD, w naszym artykule skupimy się na RDW-CV.
Wskaźnik anizocytozy erytrocytów określa różnicę objętościową między czerwonymi krwinkami znajdującymi się w próbce a wartością standardową. Podczas badania bierze się pod uwagę wielkość erytrocytów (ich średnicę), na podstawie której możemy mówić o:
- normocytach – 7,7–8,0 µm,
- mikrocytach – poniżej 6,0 µm,
- makrocytach – powyżej 9,0 µm,
- megalocytach – powyżej 12,0 µm.
Wszystkie odchylenia od normy mogą świadczyć o istnieniu problemu ze zdrowiem. Erytrocyty zawierają hemoglobinę, która odpowiada za transportowanie cząsteczek tlenu do komórek i tkanek oraz dwutlenku węgla z tkanek do płuc. Nieprawidłowa wielkość krwinek czerwonych może powodować problemy z utlenowaniem komórek, które jest niezbędne do wszystkich procesów życiowych.
Norma w przypadku wskaźnika anizocytozy erytrocytów RDW wynosi 11,5–14,5% (może się różnić w zależności od laboratorium).
Podwyższony wskaźnik anizocytozy erytrocytów
Podwyższony wskaźnik anizocytozy erytrocytów to jeszcze za mało, by móc postawić jednoznaczną diagnozę. Wynik należy rozpatrywać w zestawieniu z innymi parametrami takimi jak np. MCV. Przykładowo, wysokie RDW-CV w skojarzeniu z niskim MCV może wskazywać na anemię. Gdy zarówno RDW-CV, jak i MCV są podwyższone, możemy myśleć o niedokrwistości wynikającej z niedoboru kwasu foliowego i witaminy B12.
Niski wskaźnik anizocytozy erytrocytów
Jeśli pozostałe parametry morfologii są w normie, to niski wskaźnik anizocytozy erytrocytów zazwyczaj nie wskazuje na nieprawidłowości i nie wymaga interwencji. Inaczej sytuacja wygląda, gdy jest to jeden z wielu niewłaściwych wyników. Może towarzyszyć np. anemii mikrocytarnej.
Anizocytoza erytrocytów – przyczyny
Wiesz, co to jest wskaźnik anizocytozy erytrocytów, ale jakie są przyczyny niejednorodności krwinek czerwonych? Może być ona spowodowana anemią. Dzięki analizie RDW możliwe jest nie tylko stwierdzenie występowania niedokrwistości, ale także podejrzenie jej etiologii. Na tej podstawie możemy stwierdzić występowanie anemii megaloblastycznej, hemolitycznej, makrocytowej czy mikrocytarnej. Do podstawowych objawów niedokrwistości zaliczyć można:
- zawroty głowy,
- nudności,
- zmęczenie,
- duszność,
- bladość skóry,
- zaburzenia funkcji poznawczych,
- zaburzenia popędu seksualnego.
Badanie może być przydatne również w diagnostyce niedoczynności tarczycy, talasemii, niedożywienia, niedoboru kwasu foliowego czy niedoboru witaminy B12. Warto zaznaczyć, że morfologię powinno się przeprowadzać profilaktycznie np. raz w roku.
Wskaźnik anizocytozy trombocytów
Trombocyty, czyli płytki krwi to komórki krwi, które są niezwykle istotne w procesie krzepnięcia krwi. Jedną z nieprawidłowości, która może dotyczyć trombocytów, jest anizocytoza. Dotyczy ona zmienności objętości płytek krwi i określana jest skrótem PDW (ang. Platelet Distribution Width). To pomocniczy parametr używany w interpretacji małopłytkowości lub nadpłytkowości.
Norma dla wskaźnika anizocytozy powinna znajdować się w przedziale 40-60% (6,1 do 11 fl). Wynik PDW musi być jednak interpretowany w odniesieniu do innych parametrów, w tym np. MPV (średniej objętości trombocytów). Jeśli tylko wskaźnik anizocytozy odbiega od normy, nie należy się nim martwić. Samo PDW nie ma zwykle znaczenia diagnostycznego.
Podwyższony wskaźnik anizocytozy trombocytów
Podwyższony poziom PDW i obniżony poziom MPV może być spowodowany chemioterapią, anemią aplastyczną czy megaloblastyczną. Natomiast podwyższenie zarówno PDW, jak i MPV może wskazywać na nowotwór krwi, infekcję bakteryjną czy plamicę małopłytkową. Podwyższony poziom PDW może także sugerować niedobór witaminy B12, być spowodowany nieprawidłową dietą lub pojawić się w trakcie ciąży.
Niski wskaźnik anizocytozy trombocytów
Niski poziom wskaźnika anizocytozy trombocytów zazwyczaj nie ma znaczenia diagnostycznego. Jeśli pozostałe wyniki są w normie, nie ma powodu do niepokoju.
Anizocytoza trombocytów – przyczyny nieprawidłowego wyniku
Morfologię krwi warto wykonywać regularnie. Istnieje jednak grupa objawów, która może dodatkowo wskazywać na konieczność wykonania badania. Należą do nich:
- krwotoki z nosa,
- obfite miesiączki,
- często i łatwo pojawiające się siniaki,
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
Przyczyną zwiększonej anizocytozy płytek krwi jest zazwyczaj inny stan chorobowy. Może wynikać z infekcji bakteryjnej, anemii, choroby układu krążenia, cukrzycy, a nawet nowotworu krwi (białaczki szpikowej). Często występuje także u kobiet w ciąży. Jeśli jednak wszystkie wskaźniki, poza PDW, są w normie, wynik nie powinien powodować niepokoju.
Podsumowanie
Jeśli czujesz, że coś niepokojącego dzieje się w Twoim organizmie zarówno PDW (wskaźnik anizocytozy trombocytów), jak i RDW (wskaźnik anizocytozy erytrocytów) to parametry, którym warto się przyjrzeć. Co jednak gdy nie rozumiesz otrzymanych wyników badania? Wtedy warto skorzystać z BloodLab! To innowacyjny system, dzięki któremu interpretacja wyników badań będzie dla Ciebie w pełni zrozumiała. To jednak nie wszystko, co oferujemy! BloodLab to nie tylko interpretacja wyników krwi, ale także wsparcie w postawieniu właściwej diagnozy oraz rekomendacje względem dalszych badań.
Kup interpretację swojego wyniku badania
Otrzymałeś nieprawidłowy wynik badania laboratoryjnego i potrzebujesz jego interpretacji? Teraz dzięki BloodLab możesz szybko uzyskać jego interpretację online.